naukowa

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

nych należą: bystrość wzroku, słuchu i innych zmysłów, stan zainteresowań, inteligencja,
cechy temperamentu i charakteru, przekonania i postawy; ważne jest doświadczenie osobiste.
Moment historyczny i środowisko
W pracy naukowej w warunkach zewnętrznych szczególnie ważny jest moment histo-
ryczny. W danym momencie czy na danym etapie historycznym możliwe są tylko pewne
kierunki badań naukowych, pewne metody robocze i pewna organizacja pracy naukowej. Pra-
ca naukowa jest również uzależniona od aktualnej sytuacji politycznej i gospodarczej w kraju,
w którym jest prowadzona. Skutkiem tej sytuacji politycznej, historycznej, kulturowej, a także
rodzinnej pracownika nauki jest to w jakich środowiskach kształtuje się ów pracownik; jest
także struktura i jakość tych środowisk oraz wpływ jaki na niego wywierają.
Warunki te wywierają wpływ na kierunek, efektywność i jakość pracy naukowej, a tak-
że na jej następstwa w życiu osobistym.
96
Dalej o pracy habilitacyjnej za relacją ustną profesora Eugeniusza Zielińskiego z dnia 11 lutego 2009.
78
Rola państwa
Państwo wywiera wpływ na pracę i działalność naukową na drodze ekonomicznej, ide-
ologicznej, organizacyjnej i prawnej. Finansuje badania naukowe i publikowanie wyników
tych badań97. Wywiera wpływ na dobór badań naukowych, kierując się względami ideolo-
gicznymi i ekonomicznymi. Ponadto normami prawnymi ustawami i rozporządzeniami
reguluje zasady nadawania stopni naukowych, sposób prowadzenia pracy naukowej i jej nor-
my organizacyjne.
& Z powyższych względów i potrzeb państwowych wynikają problemy ramowe i kie-
runki badań, a z nich planowanie, finansowanie, organizowanie i kontrolowanie nauki. Są to
działania w obecnym jej stanie niezbędne& wskazuje Pieter98.
Naukowiec
Naukowcem jest ten, kto poszukuje odpowiedzi na pytania, na które dotychczas nikt
nie odpowiedział, za pomocą metod umożliwiających udowodnienie odpowiedzi wskazuje
Marian Mazur99.
Zawód naukowca charakteryzuje się takimi cechami, jak: wnikliwość w rozróżnianiu
rzeczy na pozór jednakowych, zdolność kojarzenia rzeczy na pozór ze sobą nie związanych
oraz krytycyzm w rozpoznawaniu prawd i fałszów mających pozory prawd. Zamiłowanie
towarzyszące takiemu talentowi przejawia się jako pasja badawcza, na którą składają się:
niepokój wobec niewiadomego oraz pragnienie uzyskania najtrafniejszych odpowiedzi i naj-
racjonalniejszych rozwiązań stwierdza profesor Mazur100. Pasji badawczej nie można za-
mówić, zaplanować czy nakazać. Jest stanem psychicznym, który nie opuszcza naukowca
w żadnej godzinie, stąd często wyśmiewane przypadki notowania pod wpływem nagłego im-
pulsu na marginesach czytanych gazet, na serwetkach w kawiarni.
Dążący do podejmowania pracy naukowej wskazują, że praca ta będzie dla nich intere-
sująca, twórcza, umożliwi stałe podnoszenie własnego poziomu, pogłębianie wiedzy, uczenie
się przez całe życie wciąż czegoś nowego oraz pozwoli na wejście do elity intelektualnej.
Chcą przyczynić się do rozwoju uprawianej dziedziny wiedzy, rozwiązywać nowe problemy,
97
Występuje również finansowanie badań przez samych naukowców albo przez prywatnych mecenasów nauki,
ale są to raczej wyjątki niż reguła. Większą rolę zaczynają za to odgrywać w finansowaniu firmy prywatne oraz
organizacje międzynarodowe.
98
Józef Pieter, Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław 1967, strona 353.
99
Marian Mazur, Historia naturalna polskiego naukowca, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979,
strona 14.
100
Marian Mazur, Historia naturalna polskiego naukowca, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1979,
strona 41.
79
mieć pracę która jest społecznie potrzebna. Praca naukowa i jej wyniki zapewniają im też
szacunek społeczny101.
yródła zarobków
yródłami zarobków naukowców są honoraria za:
" książki naukowe;
" artykuły w czasopismach naukowych i popularnych;
" skrypty i podręczniki;
" wykłady i odczyty;
" opiniowanie manuskryptów innych autorów i recenzje;
" redagowanie dzieł zbiorowych i czasopism naukowych;
" tłumaczenia własne i poprawianie cudzych;
" konsultacje i ekspertyzy;
" udział w opracowywaniu encyklopedii, słowników, norm
& oraz uposażenie etatowe102.
Dawniej by uprawiać naukę, trzeba było mieć majątek lub pozostawać na utrzymaniu
bogatej instytucji czy mecenasa albo utrzymywać się z uprawiania jakiegoś zawodu, traktując
badania naukowe jako zajęcie dodatkowe. Dopiero w dwudziestym wieku działalność nauko-
wa stała się zawodem w nowoczesnym znaczeniu działalnością uprawianą zarobkowo. Staje
się możliwe i praktykowane otrzymywanie wynagrodzenia za prowadzenie badań naukowych
i publikowanie ich wyników.
Pracownik naukowy musi mieć zapewniony byt utrzymanie dla siebie i rodziny, [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Linki